Świeże i czyste powietrze to bardzo istotna kwestia dla wielu z nas. Dobra wiadomość jest taka, że możemy się nim cieszyć we własnym domu. Aby jednak było to możliwe, niezbędny będzie montaż instalacji wentylacji. Dzisiejszy artykuł poświęcony będzie wentylacji mechanicznej.
Wentylacja mechaniczna dba o prawidłową wymianę powietrza w domu wtedy, gdy wentylacja naturalna (nazywana również grawitacyjną) okazuje się niewystarczająca. Pod pojęciem wentylacji naturalnej rozumiemy naturalny ciąg, który powstaje na skutek różnicy temperatur między powietrzem na zewnątrz i wewnątrz budynku. System wentylacji mechanicznej stanowi podstawową alternatywę dla wentylacji grawitacyjnej, wciąż powszechnie wykorzystywanej w Polsce. Rozwiązanie to dzieli się na kilka różnych rodzajów, spośród których do najczęściej spotykanych należy wentylacja wywiewna, nawiewno-wywiewna, a także nawiewno-wywiewna wyposażona w rekuperator (tj. wymiennik ciepła). System wentylacji mechanicznej nazywany jest także wymuszonym, co dość dobrze oddaje specyfikę jego pracy. W telegraficznym skrócie wymusza on cyrkulację powietrza w obrębie budynku za pośrednictwem wentylatorów zasilanych elektrycznie. Szczegółowy proces jego działania zależy jednak od tego, z którym typem wentylacji mechanicznej mamy do czynienia.
Wywiewna wentylacja mechaniczna
Wywiewny system wentylacji mechanicznej składa się nie tylko z wentylatora, ale również z kratek wentylacyjnych oraz tzw. nawiewników montowanych w ścianach oraz oknach danego pomieszczenia. Ostatni z wymienionych elementów odpowiedzialny jest za dostarczanie do wnętrza świeżego powietrza. Kratki wentylacyjne są z kolei instalowane w obrębie budynków mieszkalnych przede wszystkim w łazienkach i kuchniach, natomiast w obiektach przemysłowych na poziomie stropów. Ich zadaniem jest transport zużytego powietrza na zewnątrz budynku, co następuje za sprawą pracy wentylatora, który wytwarzając ciąg, wymusza jednocześnie napływ świeżego powietrza przez nawiewniki.
Nawiewno-wywiewna wentylacja mechaniczna
Ten typ systemu wentylacji mechanicznej wykorzystywany jest przede wszystkim na potrzeby relatywnie dużych obiektów, takich jak restauracje, kina, teatry czy też hale fabryczne i przemysłowe. W przeciwieństwie do omawianego wcześniej przypadku, wentylacja nawiewno-wywiewna jest rozwiązaniem stosunkowo złożonym, wymagającym kontroli zarówno nad powietrzem zużytym, wywiewanym na zewnątrz, jak i tym świeżym, napływającym z zewnątrz. Aby umożliwiać użytkownikowi sterowanie oboma czynnikami, system potrzebuje rozbudowanej sieci przewodów podłączonych do centrali wentylacyjnej, przez którą przepływać będzie powietrze nawiewane oraz wywiewane.
Wentylacja mechaniczna z rekuperacją (tj. funkcją odzysku ciepła)
Jeden z obecnie najnowocześniejszych oraz najbardziej opłacalnych wariantów mechanicznej wentylacji. Oprócz elementów charakterystycznych dla standardowej wentylacji nawiewno-wywiewnej, konstrukcja systemu wentylacji mechanicznej tego rodzaju uwzględnia również rekuperator, czyli wymiennik ciepła, umożliwiający pozyskiwanie ciepła ze zużytego powietrza, usuwanego na zewnątrz budynku. Przez urządzenie to przepływają jedocześnie dwa różne strumienie powietrza – ciepłe powietrze wywiewane oraz zimne nawiewane. Dzięki temu powietrze napływające ogrzewane jest jeszcze przed dostaniem się do wnętrza pomieszczeń, pozyskując ciepło ze strumienia wydalanego poza obręb budynku. Warto przy tym zaznaczyć, że poszczególne strumienie powietrza transportowane są oddzielnymi kanałami, nie mieszając się ze sobą, a powietrze nawiewane przechodzi dodatkowo przez specjalne, wymienne filtry. Regularnie przeprowadzając przegląd wentylacji mechanicznej, użytkownik posiada zatem gwarancję oddychania powietrzem świeżym i pozbawionym alergenów, bakterii oraz innych drobnych zanieczyszczeń.
Wady i zalety systemów wentylacji mechanicznej
Do najważniejszych zalet wentylacji mechanicznej należy zaliczyć przede wszystkim:
• niezawodność – w przeciwieństwie do swojego grawitacyjnego odpowiednika, wentylacja mechaniczna zapewnia cyrkulację powietrza na stałym, niezależnym od czynników atmosferycznych poziomie,
• możliwość sprawowania kontroli nad przepływem powietrza,
• brak konieczności otwierania okien w celu przewietrzenia wnętrza,
• istotną redukcję ryzyka pojawienia się pleśni,
• możliwość montażu w ramach obiektów już użytkowanych.
Jeśli chodzi z kolei o minusy, koszt wentylacji mechanicznej – zarówno ten pierwszy, związany z instalacją, jak i dalsze, wynikające z eksploatacji – uważany jest za jej kluczową wadę. W praktyce jednak kwestię tę należy traktować raczej jako rozsądną inwestycję niż duży wydatek, ponieważ użytkownikom budynku wentylacja tego typu zapewnia znaczny komfort, a w długiej perspektywie czasu pozwala zredukować koszty związane z usuwaniem efektów nadmiernej wilgoci czy ogrzewaniem (wentylacja z rekuperacją).